مشکلات درس خواندن (آسيب های مطالعه)

1- ندانستن روشهاي صحيح مطالعه:

بهبود کيفيت خواندن مانند ساير تواناييهاي آموختني انسان امري است که از راه تمرين و ممارست حاصل مي شود خواندن و مطالعه در نزد انسان يک توانايي اکتسابي است که هر چند فرد در آن بيشتر کوشش کند تبحر افزونتري کسب مي کند در صورت عدم اطلاع از روشهاي صحيح مطالعه شايد حالت تنفر و بيزاري از کتاب نيز در فرد ايجاد شود و هرگزتمايل به کتاب و کتابخواني پيدا نکند.

2- ناتواني از طرح و برنامه ريزي جهت مطالعه:

يک مطالعه کننده حرفه اي مي داند که چگونه و در چه زماني بايد به خواندن چه موضوعاتي بپردازد بنابراين فرد بايد براي مطالعه برنامه ريزي داشته باشد.

3- ناتواني در شناسايي خواندني هاي مفيد و مناسب:

گاهي افراد تمايل به خواندن دارند ولي نمي دانند چه چيزي را در چه زمينه اي و در چه زماني بخوانند، اين افراد به هر نوع مواد خواندني در دسترس سر مي زنند و سعي دارند مطالب مورد نظر خود را از ميان انبوه خواندني ها بيابند اما با دلزدگي روبه رو شده و نمي توانند به نتيجه مطلوب برسند که اين خود يکي از دلايل عدم موفقيت دانش آموزان در کنکور مي باشد.

4- ناتواني در تمرکز حواس

5- ناتواني در خوب خواندن

درست خواندن و درک مطلب هيچ احتياجي به خواندن کلمه به کلمه ندارد خواندن کلمه به کلمه يعني سرعت مطالعه حدود 200 تا 250 کلمه در دقيقه اکنون در کشورهاي مترقي دنيا در ميان تحصيلکردها، سرعت مطالعه 1000 کلمه در دقيقه براي مطالبي چون روزنامه و مجله يک سرعت معمولي است يکي از ناتواناييهاي در خوب خواندن مربوط به عجله و شتاب خواننده مي باشد که به جاي درک مطلب به حجم مطلب توجه مي کند.مشکل بعدي مربوط به افرادي است که با صداي بلند به خواندن مي پردازند اين گروه با صداي بلند تنها در دقيقه مي توانند 100 الي 120 کلمه را بخوانند.و مشکلاتي چون صرف انرژي زياد، صرف دقت زياد، عدم تمرکز فکري خستگي عضلات دهان و زبان، کم شدن زمان مطالعه را به همراه دارد.

6- ناتواني در استفاده از کتابخانه و يا عدم دسترسي به کتابخانه

7- رؤياي بيداري هنگام مطالعه :

مطالعه بدون هدف و انگيزه و يا در شرايط محيطي نامناسب و در وضعيت جسمي و روحي نامتعادل منجر به حواس پرتي، خارج شدن از جريان کار مي گردد رؤيا زدگي روزانه از ويژگي هاي دوران نوجواني است به همين خاطر مي بينيم که جوانان بسيار مشکل مي توانند با خيالي آسوده به مطالعه بپردازند.

8- وجود اضطراب و بطور کلي اختلالات رواني و عدم اعتماد به نفس، وسواس فکري، افسردگي، تحرک بيش از حد(بيش فعالي ) و …

9- وسواس در مطالعه، دانش آموز وسواسي مطلبي را يکبار خوانده بعد دچار ترديد مي شود که آيا آن را خوب فهميده يا نه و به واسطه اين ترديد مجدداً او به مطالعه دوباره سوق داده ميشود. اين روند چندين بار تکرار مي شود تا وي مطمئن شود که واقعاً مطلب را ياد گرفته است که اين امر باعث خستگي و دلزدگي نسبت به مطالعه مي شود.

10- کندخواني: که باعث عدم تمرکز مي شود و با طولاني شدن زمان مطالعه حالت خستگي و عدم تمرکز باعث احساس دلسردي و افت تحصيلي مي شود يافته هاي علمي نشان مي دهد که انسان با کسب مهارتهاي کافي مي تواند در هر دقيقه 700 تا 1000 کلمه را بخواند و معني آن کلمات را هم دريافت کند.

حال براي تسريع در خواندن ابتدا دانش آموز بايد:

· مقدمه کتاب را که به منزله چهارچوب کتاب و خلاصه متن بيان شده را خوب مطالعه کند.

· خلاصه هاي پايان فصل را نيز مورد توجه قرار داد تا با دريافت کلي مطالب يک فصل موجب تسريع در مطالعه شود

· باتسريع در ورق زدن عناوين مطالب ، کلمات درشت متن و برخي از پاراگراف ها را خوانده که اين وقت زيادي را نمي گيرد و آنگاه شروع به مطالعه متن نمايد.

· به طور قطع يکي از موانع تندخواني عدم آشنايي با برخي از لغات را اصطلاحات است که خوب است دانش آموز با فرهنگ هاي لغات ادبي علمي و تخصصي آشنا شوند و به هنگام مطالعه در صورت برخورد با اصطلاح جديد به فرهنگ مربوطه مراجعه کنند.

· نکته ديگر صامت خواني است که تلاشي براي جمله خواني به جاي کلمه خواني است يعني از بالاي صفحه با سرعت خواند و به پايين صفحه رسيد.

· تمرين لازم براي انجام سريع خواني حرکت خيمه اي است، حرکت خيمه اي از بالاي کلمات شروع مي شود و با يک نگاه سريع به اول و آخر کلمه پايان مي گيرد در مرحله بعد مي توان اين حرکت را از يک کلمه به دو کلمه و سپس به سه کلمه آنگاه به يک جمله تسر ي داد.

11- مجبور شدن به مطالعه در موقعيت نامناسب و نداشتن انگيزه:

در مطالعه قطعاً خواست و اراده مهم است و بايد امري جذاب و رغبت انگيز باشد و قبل از مطالعه مابا يد ارتباط خوب و صميمي با مطلب برقرار کنيم وجود خلق غمگين عامل کاهش يادگيري است. اگر با شادي و نشاط شروع به مطالعه کنيد قطعاً يادگيري مفيد وبازده موثري خواهد داشت و بطور کلي دانش آموزاني که نسبت به موفقيتهاي فرد بي توجه هستند و شور و اشتياق را در خود ايجاد نمي کنند از پيشرفت تحصيلي کمتري برخوردارند.

12- مرتبط نبودن محتواي مورد مطالعه با امور زندگي: اگر بين مطالب مورد يادگيري و واقعيت زندگي ارتباط برقرار باشد رغبت بيشتري در فرد ايجاد مي شود.

13- ضعف در پايه هاي تحصيلي گذشته:

دانش آموز به علت ناآشنايي با پيش نيازها وقتي سراغ کتاب درسي مي ورد مطالب آن را نمي فهمد بخصوص دانش آموز دوره پيش دانشگاهي مشاهده مي شود که به دليل ضعف عميق در سنوات قبل، درس را بطور کامل کنار گذارده. از اين رو لازم است چنين ضعف هايي در فرصت هاي مناسب مانند تابستان با حضور در کلاسهاي تقويتي برطرف گردد.

14- جالب و جذاب نبودن کتابهاي درسي و حجم زياد آنها:

حجم زياد کتابهاي درسي منجر به خستگي شده و باعث مي شود که فرد در فراگيري آن احساس ناتواني و نااميدي نموده و باعث بي علاقگي مي شود. لازم است که خود و دانش آموز نيز جهت جذابيت کتاب آن را با جلد و تصاوير رنگي پوشانده و در بين فصول از پيامهاي مثبت روان شناسي بهره بگيرد.

15- پيوسته خواندن مطالب درسي:

نبودن استراحت و خواندن بطور پيوسته زمينه خستگي و دلزدگي نسبت به مطالعه را فراهم مي آورد. انجام مداوم يک فعاليت و بدون در نظر گرفتن وقتي براي استراحت خستگي فزاينده اي را در پي دارد پس لازم است دانش آموز بين مطالعات درسي فاصله و استراحت ايجاد کند.

16- عدم ارزشيابي مناسب مدرسه:

اگر دانش آموزي احساس کند که نمره او را در امتحاني که سخت براي آن کوشيده با نمره دانش آموزي که تلاش کمتري کرده است يا از طرق تقلب نمره اي مانند او بدست آورده است، کم و بيش يکسان است ممکن است از تلاش کافي براي مطالعه دست بردارد زيرا احساس مي کنيد که مطالعه بيشتر و بهتر در عمل کارآيي و سودمندي چنداني ندارد.

18- دوستان بي علاقه به تحصيل

19- درک نکردن لذت مطالعه:

تمايل به مطالعه زماني برانگيخته مي شود که مطالعه کننده از مطالعه کردن فهميدن و ياد گرفتن احساس لذت کند در شرح احوال خواجه نصيرالدين طوسي نوشته اند او هرگاه شبها تا صبح مطالعه مي کرد با خود مي گفت چگونه ممکن است شاهزادگان اين گونه لذت را دريابند.

20- مکان مطالعه نامناسب

21- زمان مطالعه نادرست(در مورد مکان وزمان مطالعه مناسب در بعدا توضيح داده ميشود .)

22- نداشتن تغذيه مناسب و رعايت بهداشت فردي (بخصوص نخوردن صبحانه)

23- مقايسه دانش آموز با فرد ديگر که در موقعيت او قرار داشته

24- وجود وسايل ارتباط جمعي متنوع و گسترده (تلويزيون، کامپيوتر و اينترنت)

به طور کلي اگردر يادگيري مطالب درسي با مشکل روبرو شديم بايد به دنبال علت آن بگرديم و بعد از شناسايي آن در جهت رفع آن اقدام لازم را انجام دهيم

علتهاي عمده ضعف در يادگيري و مطالعه را مي توان در موارد زير خلاصه کرد.

الف) نداشتن هدف در يادگيري

ب) فقدان انگيزه کافي که انگيزه ميل و رغبت براي رسيدن به يک هدف معين است.

ج) عدم توجه و دقت کافي: بسياري از کارشناسان تعليم و تربيت، بي توجهي و بي دقتي را مهمترين علت ياد نگرفتن مي دانند بطور کلي بي توجهي، گاهي مربوط به عوامل دروني (اضطراب، خستگي، گرسنگي، درد، نگراني، افسردگي و …) است و در بعضي از مواقع هم مربوط به عوامل بروني رويدادها، زمان ومطالعه در خانه و مدرسه، صداي تلويزيون، سر و صداي زياد در خانه …) مي باشد.

د) نداشتن معلومات پايه براي يادگيري بخصوص در دروسي مانند رياضي، فيزيک و شيمي و علوم

هـ) وجود اشکالات عاطفي/هيجاني عدم اعتماد به نفس که مهمترين علتهاست ،ترس از شکست، ترس از تمسخر و يا مورد تنبيه قرار گرفتن و اضطراب شديد.

دفتر مشاوره مجتمع توحيد پسران